เครื่องปั้นดินเผาม่อนเขาแก้


22 มี.ค. 2565    สุทาทิพย์    780

 


    จังหวัดลำปางมีชื่อเสียงเรื่องเครื่องปั้นดินเผา หนึ่งในแหล่งผลิตงานปั้นแฮนด์เมดเลื่องชื่อคือ บ้านม่อนเขาแก้ว ที่อนุรักษ์สืบสานภูมิปัญญางานปั้นมาแต่บรรพบุรุษ และมีการรวมกลุ่มกันอย่างแข็งแกร่งเป็นวิสาหกิจชุมชนเครื่องปั้นดินเผาม่อนเขาแก้วในปี 2548 ปัจจุบันมีคุณวันดี แปลกปลาดเป็นประธานกลุ่มฯ


    เครื่องปั้นดินเผาม่อนเขาแก้วผลิตจากดินเหนียว และดินโป่งมันขึ้นรูปชิ้นงานด้วยมือล้วนๆ โดยใช้แป้นหมุนเป็นตัวช่วยทำให้ผลิตภัณฑ์แต่ละชิ้นมีเอกลักษณ์เหมือนมีเพียงชิ้นเดียวในโลก ก่อนจะนำไปเผาด้วยอุณหภูมิ 900 องศาเซลเซียส มีฟางข้าวและฟืนเป็นเชื้อเพลิงกลบด้วยขี้เถ้าแกลบอีกชั้นหนึ่ง จนกระทั่งได้เครื่องปั้นดินเผาที่สวย ทนทาน พร้อมจำหน่ายสู่ตลาด การันตีด้วยรางวัล OTOP ระดับ 5 ดาว


    สำหรับผลิตภัณฑ์ที่ขายดีคือ หมอน้ำดินเผา กาน้ำดินเผา กระถางต้นไม้ดินเผา ฯลฯ เรียกว่าผลิตออกมาเท่าไร พ่อค้าคนกลางก็รับซื้อไว้ทั้งหมดเพื่อกระจายส่งขายไปทั่วประเทศ แต่ปัญหาคือผลิตภัณฑ์ส่วนใหญ่ผลิตตามแบบที่พ่อค้าคนกลาง สั่งโดยไม่มีการประยุกต์แบบหรือเทคนิคใหม่ๆ ทำให้เครื่องปั้นดินเผาไม่มีความหลากหลายและขาดความโดดเด่นที่จะบ่งบอกว่าเป็นผลิตภัณฑ์ที่มาจากบ้านม่อนเขาแก้ว


    “เพราะต้องการจะเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและหาเอกลักษณ์ให้กับทางกลุ่มเราจึงได้เข้าร่วมอบรมเครื่องปั้นดินเผาม่อนเขาแก้ว ยกระดับการผลิตปลุกปั้นงานแฮนด์เมดชุมชนในกิจกรรมยกระดับกระบวนการผลิตสู่อุตสาหกรรมศักยภาพ (Process Transform) ซึ่งทางกรมส่งเสริมอุตสาหกรรมก็ได้ลงพื้นที่มาช่วยวิเคราะห์และให้คำแนะนำในการใช้เตาเผาเพื่อปรับปรุงการผลิตของสินค้าแฮนด์เมดให้ดียิ่งขึ้น ขณะเดียวกันก็ส่งเสริมการผลิตเครื่องปั้นดินเผารูปแบบใหม่ๆ อย่างของแต่งบ้าน ของแต่งสวนกระจุกกระจิก รวมทั้งสอนเรื่องการทำการตลาดและแนะนำให้วิสาหกิจชุมชนในฐานะผู้ผลิต ได้เรียนรู้การใช้ช่องทางออนไลน์ขายสินค้าด้วยตนเอง”


    ผลจากการเข้าร่วมโครงการทำให้ทางกลุ่มมีประสิทธิภาพการผลิตเพิ่มขึ้น 42.86 เปอร์เซ็นต์ ที่สำคัญช่วยยอดขายปรับเพิ่มขึ้น 100 เปอร์เซ็นต์ ทั้งนี้ ในช่วงการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ที่ ผ่านมา ปรากฏว่ากระถางต้นไม้ทุกไซส์ขายดีอย่างมาก เนื่องจากช่วงที่คนอยู่บ้านหรือ Work from Home ก็ได้ใช้ช่วงเวลาดังกล่าวปลูกต้นไม้ทำสวนกัน ทำให้วิสาหกิจชุมชนยิ้มได้ เพราะมีรายได้ต่อเนื่องจากอาชีพที่บรรพบุรุษส่งต่อมาจากรุ่นสู่รุ่น


    เพื่อขับเคลื่อนวิสาหกิจสู่ความยั่งยืนจากนี้ไป คุณวันดีก็มีความตั้งใจที่จะผลักดันให้บ้านม่อนเขาแก้วเป็นแหล่งเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นและศูนย์ฝึกอาชีพประจำตำบล โดยเฉพาะการฝึกอบรมคนรุ่นใหม่ให้มีส่วนอนุรักษ์การทำเครื่องปั้นดินเผาเป็นอาชีพ ควบคู่ไปกับการเรียนรู้เทคโนโลยีการผลิตและองค์ความรู้ใหม่ๆ เพื่อนำมาปรับปรุงการผลิตและพัฒนาผลิตภัณฑ์ เครื่องปั้นดินเผาอย่างไม่หยุดยั้งต่อไป


 

คุุณวัันดีี แปลกปลาด

วิิสาหกิิจชุุมชน เครื่่องปั้นดิินเผา ม่่อนเขาแก้้ว

76 หมู่่ 3 ต.พิิชััย อ.เมืือง จ.ลำำปาง 52000

โทรศัพท์ 08 1387 6129, 08 3320 7940

 

 

ที่มา : รายงานประจำปี 2564 กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม